Proteza natychmiastowa – jak wygląda i ile kosztuje?

Niestety – w wielu przypadkach leczenie zachowawcze zębów okazuje się nieskuteczne lub niemożliwe. Jedynym wyjściem pozostaje ich usunięcie. Na szczęście dziś nie musi już oznaczać krępującego i wielomiesięcznego bezzębia – bo tuż po zabiegu u pacjenta może zostać zastosowana proteza natychmiastowa. Jak wygląda, z czego jest tworzona i ile kosztuje proteza zębowa natychmiastowa? Czy (i kiedy) należy ją zastąpić protezą stałą? O tym w naszym poradniku!

Czym jest proteza natychmiastowa, jak wygląda?

Proteza natychmiastowa to proteza przygotowywana jeszcze przed usunięciem zębów i mocowana przez specjalistę bezpośrednio po zabiegu, w tym samym dniu i na jednej wizycie. Jest najszybszym sposobem uzupełnienia braków zębowych. Decyzję o protezie natychmiastowej trzeba jednak podjąć odpowiednio wcześniej, nie w umówionym terminie zabiegu (w tym dniu musi już być gotowa).

Opracowuje się ją na podstawie planu leczenia i po pobraniu wycisków, dopasowaniu koloru itd. Wyglądem z reguły wcale nie różni się od standardowych protez ruchomych – natychmiastowe protezy całkowite mogą skutecznie kopiować odcień, kształt, położenie naturalnych zębów czy pionowy wymiar zgryzu. Natomiast traktuje się ją jako rozwiązanie tymczasowe, dlatego zwykle jest to proteza akrylowa, a więc ta „ekonomiczna”. Lekarz i pacjent od razu planują właściwe leczenie, np. implantologię i przygotowanie stałego, wygodnego i funkcjonalnego uzupełnienia protetycznego. W ciągu 24 godzin po zabiegu i założeniu protezy natychmiastowej pacjent nie może jej samodzielnie zdjąć i musi zgłosić się na wizytę kontrolną. Kolejno lekarz prowadzący wyznacza termin dodatkowego podścielenia i korekty, którym musi zostać poddana proteza natychmiastowa. Ile kosztuje takie rozwiązanie, przybliżamy w dalszej części artykułu.

Protezy natychmiastowe najczęściej są stosowane u tych pacjentów, którzy wymagają usunięcia wszystkich pozostałych zębów w jednym łuku, gdyż zapobiegają okresowi bezzębia – i związanego z nim poczucia skrępowania, wstydu. Dobra natychmiastowa proteza całkowita zapewnia nie tylko estetykę, ale też odpowiednią retencję, wsparcie i stabilność, dzięki czemu pacjent jest w stanie w miarę zwyczajnie jeść i mówić. Musi natomiast rzetelnie przestrzegać zasad jej higieny. Zaniedbania w tym zakresie mogą powodować problemy takie jak zapalenia jamy ustnej.

Jakie zalety mają protezy natychmiastowej?

• Uniknięcie okresu bezzębia do czasu wykonania właściwej protezy: zachowanie estetyki wyglądu, funkcjonalności i komfortu. Proteza natychmiastowa daje korzyści praktyczne, estetyczne i psychologiczne. Zapewnia wygodę jedzenia i mówienia oraz pomaga zachować naturalne rysy twarzy pacjenta, wymowę i barwę głosu. Pozwala mu uniknąć poczucia skrępowania, wstydu, obniżenia pewności siebie i nastroju, które powodują braki w uzębieniu. Poprawia wygodę i jakość życia pacjenta, który nie musi powstrzymywać się przed szerokim uśmiechem i zakrywać ust dłonią podczas rozmowy.
• Pozytywny wpływ na gojenie się ran po usunięciu zębów. Proteza natychmiastowa m.in. zabezpiecza skrzep przed wypłukaniem, zapobiega urazom i chroni rany przed zanieczyszczeniem (np. resztkami pokarmu). A dzięki temu pomaga uniknąć powikłań, zmniejszyć ból i dyskomfort po usunięciu zębów. Pacjent zwykle może szybciej zacząć normalnie jeść, choć wciąż powinien unikać twardych i kleistych pokarmów (ten problem rozwiąże dopiero proteza stała na implantach).
• Pomoc w zachowaniu układu zgryzu i położeniu zdrowych zębów. Proteza zębowa natychmiastowa może także zostać użyta do stworzenia tej właściwej, stałej, co w praktyce ogranicza później konieczność kontroli i dopasowywania uzupełnienia oraz minimalizuje liczbę wizyt – zwykle skracając czas leczenia i obniżając jego koszt. Pacjentowi z reguły również łatwiej jest przyzwyczaić się do noszenia protezy zębowej, gdy używa jej od razu po usunięciu zębów, a nie gdy zakłada ją dopiero po kilku miesiącach od zabiegu.

Jakie wady mają protezy natychmiastowe?

Wady protezy natychmiastowej to konieczność jej podścielenia i korekty, czyli dodatkowe wizyty w trakcie leczenia. Jednak biorąc pod uwagę wszystkie zalety rozwiązania, dla większości pacjentów nie stanowi to znaczącego obciążenia. Korektę trzeba jednak zrobić – i jest to niezwykle ważne, ponieważ nieprawidłowe przyleganie protezy może doprowadzić do przerostu błony śluzowej. Czasem proteza tymczasowa jest gorzej dopasowana niż uzupełnienie wykonane już po usunięciu zębów, ale warto pamiętać o czasowym charakterze tego rozwiązania. Podścielenie czy korektę protezy wykonuje się po wygojeniu się dziąseł.

Protezę natychmiastową trzeba wykonać wcześniej, przed zabiegiem usunięcia zębów – wiąże się to ze zwykle dwoma dodatkowymi wizytami w gabinecie. W naszej klinice stomatologicznej FRESHmed wliczamy je w koszty leczenia (pacjenci nie płacą za nie dodatkowo).

Ile kosztuje proteza natychmiastowa?

Cena protezy natychmiastowej zależy od kilku indywidualnych czynników – głównym jest oczywiście liczba zębów, których ubytek uzupełnienie ma pokryć. Duże znaczenie mają również materiały. Najtańsza jest proteza akrylowa – kosztuje przeważnie od kilkuset do ponad tysiąca złotych. Przeważnie proteza natychmiastowa jest jednak trochę droższa niż proteza tradycyjna przygotowywana po usunięciu zębów.

Czy protezę natychmiastową można zrobić na implantach?

Bezpośrednio po usunięciu zębów można wszczepić implanty – zwykle taki zabieg warto przeprowadzić jak najwcześniej i lekarz może go zalecić. Nie zawsze jest to jednak możliwe – nie pozwala na to np. niewłaściwa wielkość wyrostka zębodołowego bądź obecność stanu zapalnego, a takie problemy są relatywnie częste. Nie każdy pacjent kwalifikuje się do tej formy leczenia po usunięciu zęba.

Poza tym natychmiastowe wszczepienie implantu to jedno, oddzielną kwestią jest zaś uzupełnienie braku zębowego. Najczęściej, żeby umieścić na implantach protezę, korony bądź mosty, trzeba odczekać około 2-6 miesięcy, ponieważ muszą najpierw zintegrować się z kośćmi. U niektórych pacjentów można na ten okres założyć uzupełnienie tymczasowe, lecz pełni ono wówczas głównie funkcje estetyczne (nie funkcjonalne), a podwyższa koszt leczenia. Z drugiej strony w wielu przypadkach połączenie implantu z natychmiastową odbudową – przy wykorzystaniu tymczasowej korony niefunkcjonalnej oraz wypełnienia materiałem kościozastępczym przestrzeni wokół implantu i uzupełnienia protetycznego – może też ograniczyć poekstrakcyjną przebudowę tkanek twardych i miękkich. To z kolei może zredukować całkowity czas leczenia i liczbę wykonanych zabiegów. Podjąć decyzję pomoże specjalista.

Materiały źródłowe:

• S. Caputi, G. Murmura, L. Ricci, G. Varvara, B. Sinjari, Immediate denture fabrication: a clinical report, „Ann Stomatol (Roma)”, 2013 4(3-4): 273–277, źródło: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3935354/ (dostęp 22.01.2023)
• C. Yeung, K. Chiu Man Leung, O. Yiru Yu, W. Yu Hang Lam, A. Wai Yee Wong, C. Hung Chu, Prosthodontic Rehabilitation and Follow-Up Using Maxillary Complete Conventional Immediate Denture, „Clinical, Cosmetic and Investigational Dentistry”, 12:, 437-445, źródło: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.2147/CCIDE.S271304?scroll=top&needAccess=true (dostęp 22.01.2023)
• T. Kaczyński, M. Świątkowska, Natychmiastowa implantacja z natychmiastową odbudową strefie estetycznej u pacjentki z mnogimi recesjami dziąsłowymi – opis przypadku, „Implantologia Stomatologiczna, 2023 1 (27), źródło: https://implantologiastomatologiczna.pl/wp-content/uploads/2023/03/Kaczynski-Swiatkowska-Natychmiastowa-implantacja-z-natychmiastowa-odbudowa-w-strefie-estetycznej-u-pacjentki-z-mnogimi-recesjami-dziaslowymi.pdf (dostęp 22.01.2023)